مقایسه دیدگاه های علامه جعفری (ره) و هری برودی درباره تربیت زیبایی شناختی

چکیده تحقیق حاضر با عنوان مقایسه دیدگاه های علامه جعفری(ره) و هری برودی درباره تربیت زیبایی شناختی انجام شده است. در این پژوهش نوع تحقیق «بنیادی – کاربردی» و روش تحقیق تحلیل محتوا از نوع تحلیلی – مقایسه ای و روش گردآوری اطلاعات «کتابخانه ای» و ابزار آن «فیش برداری» است. برای تحلیل و گردآوری اطلاعات کارهای زیر را به ترتیب انجام شده است: ابتدا کتاب های مرتبط با موضوع ، که توسط برودی و علامه جعفری(ره) نوشته شده بود ، جمع آوری و انتخاب شد. این کتاب ها شامل کتاب «زیبایی و هنر از دیدگاه اسلام» علامه جعفری (ره) و «جستاری در تربیت زیبایی شناسی» برودی به عنوان مرجع اصلی و منبع دست اول می باشد. سپس کتاب ها به طور بسیار دقیق و با حوصله مطالعه گردید و هر یک از مولفه های مربوط به اهداف و سوالات پژوهش از کتاب های منتخب استخراج شد. سپس موارد استخراج شده به طور دقیق در کد تحلیلی خاص خود دسته بندی و طبقه بندی شد و در نهایت به ترتیب سوالات تحقیق ، مولفه های استخراجی تحلیل و مقایسه گردید. در این تحقیق ابتدا درباره زیبایی و انواع آن و تربیت زیبایی شناسی از منظر برودی و علامه جعفری(ره) بحث گردیده و سپس پنج سوال اصلی تحقیق که شامل رویکردها ، مبانی ، اهداف ، روش ها و محتوای تربیت زیبایی شناسی از دیدگاه هری برودی و علامه جعفری(ره) مطرح گردیده و شباهت ها و تفاوت های میان نظریات آنها بررسی شده است. در سوال اول تحقیق ، برودی از سه رویکرد «اجرا» ، «دریافت هنری» و «دریافت احساس و معنا» ، رویکرد سوم یعنی رویکرد «دریافت احساس و معنا» و هم چنین علامه جعفری(ره) در کتاب «زیبایی و هنر از دیدگاه اسلام» از سه رویکرد «هنر برای هنر» ، «هنر برای انسان» و «هنر برای انسان در حیات معقول» ، رویکرد سوم را به عنوان رویکرد مورد نظر خود در تربیت زیبایی شناسی نام می برد. در نهایت مقایسه ای بر اساس اشتراکات (شباهت ها) و افتراقات (تفاوت ها) آن ها صورت گرفته است. در سوال دوم تحقیق ، «بنیاد»های تربیت زیبایی شناسی از منظر برودی و علامه جعفری(ره) بررسی شده است. مبانی تربیت زیبایی شناسی برمبنای آثار هری برودی شامل داشتن «موهبت طبیعی مشترک و همگانی زیبایی شناسی انسان ها» ، «قابلیت تعلیم و تربیت پذیری زیبایی شناسی» ، «تجربه» و «نیروی تخیل» است. هم چنین بنیادهای تربیت زیبایی شناسی برمبنای آثار علامه جعفری(ره) شامل «داشتن غریزه زیبایی جویی و زیبایی شناسی» ، «قابلیت تعلیم و تربیت پذیری زیبایی شناسی» ، «تصفیه روح و صفای درون» و «وحدت گرایی» می باشد. برودی و علامه در بنیادهای «موهبت طبیعی مشترک و همگانی زیبایی شناسی انسان ها» ، «قابلیت تعلیم و تربیت پذیری زیبایی شناسی» و «تجربه» شباهت و در «نیروی تخیل» بردی و «تصفیه روح و صفای درون» و «وحدت گرایی» علامه تفاوت وجود دارد. در سوال سوم تحقیق ، برودی «زندگی نیک» و علامه «عبودیت و قرب الی الله» را هدف نهایی و غایی در تربیت زیبایی شناسی معرفی می کند. «خودشکوفایی» و «ارزش گذاری روشن بینانه» برودی و «انتقال از «حیات طبیعی محض» به «حیات معقول»» و «هماهنگ کردن نیروهای مختلف درونی» علامه به عنوان «اهداف واسطه ای» به دست آمد و در نهایت برودی «اهداف جزئی» تربیت زیبایی شناسی را در «ابعاد حسی ، صوری و بیانگری» ذکر می کند و علامه «پرورش خلاقیت و آفرینندگی» و «پرورش عقلانیت و تفکر تعقلی» را به عنوان «اهداف جزئی» تربیت زیبایی شناسی بیان می نماید. در سوال چهارم تحقیق ، روش های تربیت زیبایی شناسی برودی شامل روش های «بحث کردن» ، «تمرین و عادت دادن» ، «تقلید» ، «پرورش تخیل» ، «حل مسأله» و « استفاده از هنرهای مختلف» و روش های تربیت زیبایی شناسی علامه جعفری (ره) شامل روش های «سوال و پرسشگری» ، «دور نگه داشتن هنرجو از تقلید» ، «تجربه» ، «تصفیه درون (اخلاص)» ، «پرورش تعقل» ، «استفاده از هنرمندان متعهد و کارشناسان متخصص و عادل» و «استفاده از هنرهای مختلف مثل نمایش ، نقاشی و شعر» است که در بعضی موارد اشتراک و در بعضی افتراق وجود دارد. در آخرین سوال این فصل محتوای تربیت زیبایی شناسی هری برودی شامل: «میراث فرهنگی» ، «علوم انسانی» و «هنرهای گوناگون» می باشد و محتوای تربیت زیبایی شناسی علامه جعفری(ره) شامل: «میراث فرهنگی» ، «علم و دین» و «هنرهای گوناگون» می باشد که در اولی و سومی مشترک و در دومی افتراق دارند.